Terwijl hij de andere kant op kijkt komt zij ternauwernood uit haar woorden, zo geëmotioneerd is ze. Vorige week zijn ze teruggekomen van vakantie. Ze hadden allemaal ontzettend naar deze vakantie uitgekeken. Het afgelopen jaar was een rollercoster van gebeurtenissen. Zij een nieuwe baan, zoon Job (7j) een enge bacteriële infectie, haar hartsvriendin omgekomen bij een ongeluk en een verbouwing met vertraging enz. enz. Er was weinig tijd voor elkaar en de seks stond al helemaal maanden onder aan de lijst van prioriteiten, maar… hielden ze elkaar voor, er zouden andere tijden komen.
Het tegendeel bleek waar. Al vanaf de start van de vakantie ging het fout. Hij vergat een tas met uitgerekend alle zwemspullen in de auto te zetten, de kinderen klierden en maakten ruzie op de achterbank van de auto, het was warm en druk op de weg en tot overmaat van ramp namen ze een verkeerde afslag waardoor ze in een ellenlange file terecht kwamen. Ze kwamen te laat aan op de camping en moesten daardoor de tent in het donker opzetten. Ook dat leverde de nodige spanning op. Hij beet haar toe dat ze beter had moeten opletten bij die afslag. De toon was gezet en de sfeer zat er goed in. Ze had zich er zo veel van voorgesteld. Romantische avonden als de kinderen in bed zouden liggen, kaarsjes aan, wijntje erbij, goede gesprekken, maar het liep anders. Hij was kortaf en had alleen oog voor zijn Ipad of boek. Alle pogingen om echt contact met hem te krijgen mislukte, waardoor ze halverwege de vakantie, de wanhoop nabij, een dikke ruzie met hem maakte. De hele camping genoot mee van hun stemverheffing. Wanneer ze eraan terugdenkt breekt het zweet haar nog uit van schaamte. De volgende dag zijn ze van ellende naar een andere camping uitgeweken. De kinderen begrepen er niets van en waren boos. Ze hadden net nieuwe ‘vriendjes gemaakt’.
Hoewel het overdag met de kinderen erbij nog wel een soort van gezellig was, waren de avonden verre van romantisch. “Maar het ergste komt nog”, snikt ze. Ze waren nog niet koud thuis of hij deelde mee het niet meer te zien zitten om oud met haar te worden.
Ik vraag hoe het voor hem was. Hij kiest zorgvuldig zijn woorden: “het gaat al tijden niet goed met onze relatie. Ik vind het moeilijk om dat hier hardop te zeggen maar het gevoel is weg. Ik had gehoopt dat het in de vakantie beter zou gaan, maar tijdens onze reis werd me pas echt duidelijk dat we elkaar niet veel meer te vertellen hebben. Het afgelopen jaar heb ik een aantal keren tegen haar gezegd dat ik me mat en somber voel, maar daar ging ze niet op in. Sterker nog, ze bagatelliseerde het. Alles zou beter gaan na de vakantie. En tja …” Hij maakt zijn zin niet af. Zij neemt het van hem over: “Toen bleek hij al een half jaar verliefd te zijn op zijn nieuwe collega, dus dat was de reden. Dat is wat hij ons hele huwelijk al doet. Als het even moeilijk wordt of minder leuk haakt meneer af, lekker makkelijk”.
Even dwalen mijn gedachte af. Ik zie overvolle campings met jonge gezinnen die hoopvol uitkeken naar hun vakantie. Hoeveel van die gezinnen worstelen met hun relatie en zitten in vergelijkbare situaties als die van mijn cliënten? De vakantieperiode zou het moment moeten zijn waarop ze weer tijd voor elkaar konden hebben. Hoe groot is de teleurstelling wanneer blijkt dat ze elkaar, ongemerkt en niet bedoeld maar toch, ergens halverwege het jaar zijn kwijtgeraakt in de turbulentie van de dagelijkse beslommeringen. Relaties dienen te worden onderhouden. Dat dit voor onze auto geldt zal iedereen begrijpen. Op weg naar de vakantiebestemming met een vastgelopen auto aan de Route du Soleil stil komen te staan willen we graag voorkomen. Met onze relatie gaan we veelal minder zorgvuldig om. We houden ons voor dat we nog wel even doorkunnen op onze ‘accu’ en routine. Helaas en hoe klassiek ontstaat er ondertussen in die sleets wordende relatie op onbewust niveau een vacature. De kans dat er juist op dat moment een leuke mevrouw of meneer door het beeld wandelt is dan uitermate groot.
“Had me gezegd wat er aan de hand was. Somber ben ik ook wel eens. Ik kan toch niet ruiken dat het wat met ons te maken had. Nu ben ik dus kansloos. Jij besluit eenzijdig de boel op te breken. Dat vind ik niet te hebben. Als je er eerder mee was gekomen hadden we misschien in therapie kunnen gaan”. Ze is boos en verdrietig tegelijk. Hij antwoordt: “Je had ook door kunnen vragen en daarbij, het ging ook zo geleidelijk. Het drong eigenlijk pas laat tot mij door dat ik verliefd aan het worden was. Ik heb zelfs nog gehoopt dat het tijdens de vakantie minder zou worden.”
Binnen relaties is dit een herkenbaar fenomeen. Partners laten veelal ‘ballonnetjes’ op in de verwachting en hoop dat die ander wel begrijpt wat er in het ballonnetje te lezen valt. Vele malen effectiever zou het zijn indien men de verantwoordelijkheid voor het overbrengen van de boodschap zelf zou nemen. Van essentieel belang hierbij is dat de boodschap, onverpakt en zonder franje, wordt gepresenteerd. Dat gebeurt helaas niet altijd. Uit angst voor de reactie van de ander en de kans dat dit leidt tot een conflict wordt de boodschap doorgaans verpakt. Hiermee voorkom je mogelijk een conflict maar is de kans groot dat je afstevent op een verlies van de relatie.
Dat geldt eveneens voor degene voor wie de boodschap was bedoeld. Doorvragen naar de betekenis van datgene dat de ander zegt, zij het wat omfloerst geformuleerd, is niet zonder risico. Je loopt de kans dat je iets te horen krijgt wat je liever niet zou willen weten. Het effect van dit alles is helaas dat partners elkaar, op de meest cruciale momenten in hun relatie, zo ontzettend en tegelijkertijd zo onnodig kunnen missen.
Ik vraag hem of zijn gevoel voor haar helemaal verdwenen is of nog ergens, ver weg misschien, aanwezig is. Tot mijn en haar opluchting antwoordt hij dat ‘het’ heus nog wel ‘ergens’ zit, maar dat dat andere gevoel er steeds bovenuit komt.
Ik leg uit dat dit heel begrijpelijk is. Verliefd zijn is een heerlijk gevoel en tegelijkertijd vaak ook een situatie van tijdelijke bewustzijnsvernauwing. Wie zou niet eeuwig groots en meeslepend willen leven. Een nieuwe verliefdheid biedt een geweldige troost voor pijn en tegenvallers die wij binnen onze relatie kunnen ervaren. Ik leg ook uit dat mijn ervaring is dat mensen soms te snel uit elkaar gaan. Het scheidingspercentage van nieuwe relaties ligt nog hoger dan die van de eerste relaties. Het is veelal veel verstandiger om eerst te onderzoeken of er nog een kans is op herstel van de bestaande relatie voordat de boel definitief wordt opgebroken.
Het is stil in de therapieruimte. Beiden zijn in gedachten verzonken na mijn uitleg. Ik adviseer ze de komende week er eens goed over na te denken. Scheiden kan altijd nog. Tot slot geef ik ze informatie over de SCHIPaanpak. Ik leg hierbij uit dat de SCHIPaanpak zowel voor herstel van de relatie als ook bij (v)echtscheiding succesvol is gebleken. Bij het afscheid nemen knik ik ze bemoedigend toe. Ik hoop vurig dat ze beiden besluiten er nog een keer voor te gaan.